Kaat-ı Sanatı Nedir?

Kağıt ve deri oymacılığı olarak biline kaatı sanatı, Türk süsleme sanatı olarak birçok yazma eserlerde, kitap kapaklarında, cilt için süslemelerde ve kitap içlerinde görülüyor. Kaatı’nın sözlük karşılığı “kesmek” tir. Kaatı sanatı ise deri ya da kağıt üzerindeki bir motifi veya yazıyı kesip oyarak çıkartmak ve başka bir yüzeye yapıştırmaktır. Kaatı sanatını birçok 3 boyutlu tablo çalışmalarında görüyoruz. Duvar dekorasyonunda göz kamaştıran kaatı çalışmalarında kaliteli kağıtlar ve boyalar kullanılır. Kağıdın sık gözenekli ve tüylenmeyen yapıda olması önemlidir.

Kaat-ı sanatının büyüleyen güzelliği

3 boyutlu bir dekorasyon ürünü olan kaat’ı çalışmalarında ilk göze çarpan şey sabırla yapılan bir çalışma olduğudur. Çünkü kaat’ı çalışması hem sabır hem de el becerisi gerektirir. Kaat’ı sanatı nedir denildiğinde sabrın ve emeğin motif motif işlenmesi diyebiliriz. Eski tarihlerden kalan eserlerdeki maharet ve incelik büyüleyici güzellikte olup birçoğunu müzelerde görmek mümkün. Neredeyse 500 yıllık bir geçmişi olan kaat-ı sanatı altın çağını Kanuni Sultan Süleyman döneminde yaşamıştır. Erkek veya dişi ya da pozitif veya negatif olarak nitelendirilen oyma işleminde oymalı veya kabarık şekilde motifler, desenler ya da şekiller yerinden çıkartılır ve başka bir kağıt, pasparto, cam ya da deriye yapıştırılır.

Kaat-ı sanatında kullanılan motifler

Tarihte kaat’ı sanatını hattatlar, cilt ve tezhip sanatçıları büyük bir ustalıkla kullanmış, göz alıcı eserler ortaya çıkartarak müzelerde başköşede yerini almıştır. Fatih Sultan Mehmet dönemine bir göz atıldığında o dönemde hazırlanan ciltlerde de kaat’ı sanatını görüyoruz. Çiçek motifleri, vazolar, duvar süslemeleri, doğa manzaraları, ağaçlar, bitkiler, hayvanlar ve daha birçok kategoride kaat-ı çalışması yapılmış olup, göz alıcı 3 boyutlu tablo çeşitleri ile ortama hareket katmak mümkündür.

Dekorasyonda Kaat-ı sanatı

Klasik tablolardan sıkılanlar veya 3 boyutlu görüntüsü ve muhteşem güzelliği ile tarzını ortaya koymak isteyenler için olağanüstü bir dekorasyon ürünü olan kaat’ı sanatı, geleneksel sanatlarımız içinde olup Japonya ve Avrupa ülkelerinde de çok beğenilmektedir. Kesme ve oyma sanatı ile ortaya çıkan 3 boyutlu tabloları seyretmek oldukça etkileyicidir. İster kullanmak için ister hediye etmek için onlarca kaat’ı çalışmasını internet ortamında bulmak mümkün. Esma-ül Hüsna’dan doğa manzaralı tablolara, bitki ve hayvan figürlerine kadar birçok kaat-ı çalışmasını e-ticaret sitelerinde bulabilirsiniz.

Sadece deri ve kağıt değil vazo, ibrik ve çanak gibi aksesuarların büyük bir ustalıkla işlendiği tarihi kaat-ı çalışmalarının yerini pek tutmasa da, olağanüstü güzellikleri ile ortamda farklı bir hava yaratmak için doğru bir tercihtir.